در هفته گذشته یکی از دلایل افت بازار را فشار عرضه نمادهای سهام عدالت از سوی کارگزاری‌های ناظر می‌دانستند. اقدامی که با اصطلاح فروش آبشاری در میان فعالان بورسی مطرح شد. هر چند با توجه به حجم پایین معاملات در مقایسه با کل معاملات بازار این موضوع احتمالا تاثیر چندان زیادی هم بر منفی شدن شاخص بورس نداشته است. قدم بعدی در راستای ساماندهی سهام عدالت می‌تواند اضافه شدن نمادهای سهام عدالت به پورتفوی سهامداران آن باشد.

بهترین روش برای مدیریت سهام عدالت

نهم اردیبهشت بود که مقام معظم رهبری ابلاغیه "آزادسازی" سهام عدالت را صادر کردند. در این راستا از دهم اردیبهشت ماه به مشمولان سهام عدالت فرصت داده شده تا چنانچه قصد دارند سهام خود را به صورت مستقیم مدیریت کنند، با مراجعه به سامانه سهام عدالت به نشانی SAMANESE.IR، مدیریت مستقیم را انتخاب کنند.

مشمولان باید توجه داشته باشند که درصورت انتخاب آزاد‌سازی به روش مستقیم، مالکیت و مدیریت سهام عدالت به صورت مستقیم و بدون واسطه به سهامدار سهام عدالت، تخصیص و انتقال خواهد یافت. به عبارت دیگر، به میزان سهام تخصیص یافته به هر فرد در شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت و به تناسب ارزش مقطع واگذاری، تعدادی از سهام ۳۶ شرکت بورسی تخصیص خواهد یافت. علاوه بر آن این دسته از مشمولان سهام عدالت، به ازای سهام شرکت‌های غیربورسی سرمایه‌پذیر سهام عدالت، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی را نیز دریافت خواهند کرد.

در این حالت مسئولیت حفظ، نگهداری و مدیریت سهام اختصاص یافته به عهده سهامدار بوده و در راستای حفظ ارزش سهام تخصیص یافته، قابلیت نقل و انتقال سهام مزبور به غیر و فروش آن بر اساس محدودیت‌های زمانی و مقداری تعیین شده توسط شورای‌عالی بورس صورت خواهد گرفت. همچنین مطابق قانون تجارت افراد سهامدار محسوب شده و از مزایای سهام تخصیص یافته از جمله سود و... بهره‌مند خواهند شد.

سهامداران می‌توانند دو ماه پس از تاریخ انتخاب روش مذکور با مراجعه به سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) به نشانی sejam.ir از تعداد سهام تخصیص یافته نزد شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت مطلع شوند. بهره‌مندی از خدمات قابل ارائه از جمله ایجاد امکان معامله‌پذیری سهام تخصیص یافته در آینده منوط به مراجعه به سامانه سجام، ثبت نام و احراز هویت غیرحضوری در مراکز تعیین شده است.

 همچنین افرادی که روش مستقیم را انتخاب کرده‌اند، سهام شرکت‌های بورسی تخصیص یافته روی کد بورسی خودشان منتقل می‌شود. این افراد از بابت سهام شرکت‌های غیربورسی، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی هم خواهند بود.

درصورت انتخاب آزاد‌سازی به روش غیر مستقیم، مالکیت و مدیریت سهام عدالت، از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد و سهامدار حق انتقال به غیر و دخل و تصرف در آن را نخواهد داشت. در این روش سود یا زیان قابل تخصیص به سهامدار براساس نحوه عملکرد شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی تعیین و تخصیص پیدا خواهد کرد. با این تفویض اختیار، سهام شرکت‌های سرمایه پذیر سهام عدالت متعلق به سهامدار توسط شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی ساماندهی خواهد شد.

افرادی که روش غیرمستقیم را انتخاب کرده اند، سهامدار شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی خواهند بود. قرار است شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در بازار سرمایه پذیرش شوند و سهام این شرکت‌ها خرید و فروش واقع شود. بنابراین این افراد می‌توانند نسبت به فروش سهام خود در شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی اقدام کنند.

درمورد اینکه چه تضمینی وجود دارد که در روش غیرمستقیم شرکت‌های استانی دارایی سهامدار را حفظ و افزایش دهند، باید گفت این موضوع به نحوه عملکرد و میزان موفقیت یا عدم موفقیت مدیران شرکت‌های سرمایه‌گذاری در مدیریت دارایی‌های تخصیص یافته بستگی دارد.

در این راستا، روزبه شریعتی -کارشناس بازار سرمایه- درمورد اینکه کدام روش برای مدیریت سهام عدالت مناسب تر است، توضیح داد: سهام شرکت‌های بورسی سهام عدالت در دست دولت است و دولت می‌تواند نرخ‌های آنها را تغییر دهد. برای مثال طبق قانون، در صنعت پالایشی ۹۵ درصد قیمت مرجع نفت خام محاسبه می‌شود. نرخ مرجع می‌تواند نرخ پلت، نرخ سنگاپور یا نرخ صادراتی کشور باشد. ممکن است همانطور که برای میعانات تخفیف در نظر گرفته می‌شود، وزارت نفت این تخفیف را صنعت پالایشی هم اختصاص دهد.

وی ادامه داد: بر این اساس اگر نرخ پلت ۳۰ دلار و نرخ فروش صادراتی ما ۱۷ دلار باشد، ۹۵ درصد آن، برای یک شرکتی مانند پالایش نفت اصفهان می‌تواند ۲۰ هزار میلیارد تومان سود داشته باشد و سود ناشی از کاهش بهای تمام شده در سهم هزار تومانی، ۵۰۰ تومان سود می‌سازد. با این اوصاف نمی‌توان دقیق گفت چه اتفاقی رخ خواهد داد. زیرا دولت در ملی مس، شپنا، شبندر، شتران و... سهام‌دار عمده است و از طریق سهام عدالت تصمیم می‌گیرد. یعنی خودش می‌تواند این تصمیم را بگیرد و سهم به شدت رشد کند.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه باید مشخص شود برنامه دولت برای این شرکت‌ها چیست، اظهار کرد: مباحثی مطرح شده است مبنی بر اینکه نرخ مرجع برای پالایشی‌ها تغییر یابد، یعنی به جای نفت ۳۰ دلاری، نفت ۱۷ دلاری حساب شود. اگر این اتفاق رخ دهد سود بزرگی به نفع پالایشی‌ها می‌شود.

شریعتی تاکید کرد: با این شرایط نمی‌توان به مردم توصیه کرد کدام روش را انتخاب کنند اما اگر نیاز مبرمی به پول سهام عدالت ندارند، به نظر من نگه دارند بهتر است زیرا سهم‌ها کوچک و بی‌بنیه نیست.

این درحالی است که مهرزاد منتظری -دیگر کارشناس بازار سرمایه- با تاکید بر اینکه انتخاب روش مدیریت سهام عدالت، بستگی به میزان آشنایی فرد با بازار سرمایه دارد، به ایسنا گفت: نمی‌توان برای همه نسخه یکسان پیچید. اگر فرد سهام دار است، در بازار سرمایه کار کرده است و با این بازار آشنایی دارد بهتر است روش مستقیم را انتخاب کند. زیرا سهام به کد خود فرد منتقل می‌شود.

وی ادامه داد: اما اگر مشمولی با بازار سرمایه آشنایی ندارد، بهتر است مدیریت را واگذار کند و فکر کند سبدی از سهام دارد که یکی دیگر مدیریت می‌کند. درواقع این موضوع بستگی به دانش فرد دارد.

جزئیات قابل معامله شدن ۳۰ درصد دوم سهام عدالت+ فیلم